Translate

मंगळवार, २४ फेब्रुवारी, २०१५

सुजलेल्या पायांवर पाच उपाय

काही वेळा लोकांचे पाय सुजतात. त्याला वैद्यकीय शास्त्रात एडिमा असे म्हणतात. साधारणत: लघवीचे विकार असणार्‍यांचे पाय सुजतात असे मानले जाते. मात्र पाय सुजणे हे मधुमेहाचे सुद्धा लक्षण असू शकते. आपली पावले हा शरीराचा खालचा भाग आहे आणि या भागापासून रक्त वर वाहण्यासाठी गुरुत्वाकर्षण शक्तीच्या विरोधात काम व्हावे लागते. तसे ते झाले नाही की, पायाकडचा रक्त पुरवठा जास्त होतो आणि पाय सुजतात.
साधारणपणे घोटे आणि तळवे सुजतात. अर्थात पावले सुजण्याची अनेक कारणे आहेत.महिलांच्या बाबतीत गरोदर अवस्थेत पावले सुजतात.
रक्तदाबाने सुद्धा पावले सुजू शकतात. अशा पाय सुजण्यावर खालीलप्रकारचे पाच उपाय करावेत. ते सर्व घरगुती उपचार आहेत.
१) एका बकेटात पाणी घेऊन त्या पाण्यात पेपरमींट ऑईल अगदी थोड्या प्रमाणात टाकावे. युकॅलिप्टस्चा सुद्धा वापर होऊ शकतो. अशा पाण्यात आपले पाय बुडवून ठेवावे. मोठा दिलासा मिळू शकेल.
२) रक्त गोठल्यामुळे किंवा त्याचा प्रवाह मंद झाल्यामुळे पाय सुजले असतील तर मालीश करावे.
३) अशाच रितीने मिठाच्या पाण्यात सुद्धा पाय बुडवून ठेवता येतात. त्यानेही सूज कमी होते.
४) उताणे झोपावे आणि आपले पाय एका उशीवर उंच ठेवावेत. त्याने रक्तप्रवाह उलट्या दिशेने सुरू होतो. खुर्चीवर बसून टेबलावर काम करण्याची सवय असेल तर पाय ठेवायला काही तरी घ्यावे आणि थोडे उंचावर पाय ठेवावे.
५) भरपूर पाणी प्यावे.

शनिवार, २१ फेब्रुवारी, २०१५

मरने के बाद आदमी का क्या रह जाता है?

मरने के बाद आदमी का क्या रह जाता है?

मरने के बाद आदमी का क्या रह जाता है? अमृता प्रीतम यांच्या कोरे कागज पुस्तकातली पहिली ओळ.. आर.आर.पाटील अर्थात आबा गेल्यानंतर पहिल्यांदा आठवली.. ‘मरने के बाद आदमी का क्या रह जाता है?’ शांतपणे विचार केल्यानंतर समजलं बरंच काही राहून जातं.

आबा मूळचे अंजनीचे. जन्म 1957 सालचा. 4 एकर शेती. तीसुद्धा त्या काळात कोरडवाहूच. घरची गरीबी. किती टोकाची..?

“तर आबांचा शर्ट फाटला होता. सुई-दोरा घेऊन ते आईकडे गेले, आणि म्हणाले की हा शर्ट कसातरी शिऊन दे. शर्टची अवस्था बघून आई म्हणाली आता कुटं शिवायचा? एकच शर्ट असल्यानं अंगावर काय घालायचं हा प्रश्न होताच. तेवढ्यात सहज आबांची नजर वर गेली. वडिलांच्या मृत्यूनंतर त्यांचे कपडे गाठोड्यात बांधून ठेवले होते. जुने कपडे आबांनी टेलरकडे नेले. गावातल्या टेलरनंही हे कपडे आबांच्या वडिलांचे असल्याचं लगेच ओऴखलं. त्याच्याकडून आबांनी सगळे कपडे अल्टर करुन घेतले. आपल्याकडे मेलेल्या माणसाचे कपडे खरंतर घालत नाहीत. पण देवाघरी गेलेल्या वडिलांचे कपडे घालून आबा घरात आले, तेव्हा आईला डोळ्यातलं पाणी रोखता आलं नाही. त्याही परिस्थितीत मुलांनी शिकावं म्हणून आई आग्रही होती” ( मी कसा घडलो.. या आबांच्या जीवनचरित्रातून )
इतकी टोकाची गरिबी असतानाही आबा शांतीनिकेतन कॉलेजातून बीए झाले. पुढं एलएलबी झाले. याच काळात म्हणजे वयाच्या अवघ्या 22 व्या वर्षी आबांनी जिल्हा परिषदेची निवडणूक लढवली. त्यावेळी आबांच्या अंगावर ना नीट कपडे होते, ना पायात चप्पल. पण प्रामाणिक स्वभाव, स्वच्छ चारित्र्य आणि गोरगरिबांविषयीची तळमळ या एकाच धाग्यामुळं आबा पुढं 12 वर्ष सावळज गटातून झेडपीवर निवडून जात होते.

ग्रामपंचायत, पंचायत समिती आणि झेडपी त्यातही सांगली जिल्ह्यातलं पाणीदार राजकारण ज्याला माहिती आहे, त्याला हे किती महाकठीण काम आहे, याची कल्पना येईल.

आबांनी राजकारण केलं, पण तेही घरंदाज पद्धतीनं. छक्केपंजे, काटाकाटी, कटकारस्थानं या मळलेल्या वाटेला न जाता आबा प्रामाणिकपणाला चिटकून राहिले. त्यामुळं वसंतदादांनी आणि त्यांच्या पश्चात शरद पवारांनी आबांना कधीही अंतर दिलं नाही.

पुढं 1990 साली आबा पहिल्यांदा विधानसभेवर गेले. तेव्हाही दोन जोडीपेक्षा जास्त कपडे आबांकडे नव्हते. पण आपण गरीब आहोत, म्हणून आबांनी कधी स्वत:ला कमी लेखलं नाही. गरिबी आणि प्रामाणिकपणा ही आबांची ताकद होती. गमावण्यासारखं काही नसल्यानं आबांवर कधी खजिल होण्याची वेळ आली नाही. पण संधी मिळाली तेव्हाही कधी ओरबाडण्याचा मोह झाला नाही. इथं त्यांच्यावरच्या संस्कारांचा पाया किती मजबूत आहे हे दिसतं.
मुख्यमंत्रीपदावर जोशी असोत की राणे किंवा आणखी कुणी.. आबा सरकारच्या चुकांवर बोट ठेवत राहिले. पण तसं करतानाही कुणाच्या वैयक्तिक आयुष्यावर आबा घसरले नाहीत. विरोधकांवर टीका करणं आणि त्यांना अपमानित करणं यातला फरक त्यांनी कायम राखला.

आजकाल पंचायत समितीवर गेलेल्यांच्या दारात वर्षभरात इनोव्हा आणि फॉर्च्युनर उभी राहते. आणि कालपर्यंत चहाला महाग असलेले नेते करोडोशिवाय बोलत नाहीत त्यांनी जरा आबांकडे बघायला हवं.

आबा पहिल्यापासून व्याप असलेला माणूस, कलंदर, डोक्यात कायम चक्री चालू. त्यामुळंच ग्रामविकास मंत्री झाल्यानंतर आबांनी संत गाडगेबाबा ग्रामस्वच्छता अभियान सुरु केलं. म्हणजे 1999 साली. मोदींच्या आधी जवळपास 15 वर्ष. त्यातून आबांचा गाढा अभ्यास आणि व्हिजन दिसलं. गावागावात चैतन्य संचारलं. गावं हागणदारीमुक्त झाली. उकीरडे गावाबाहेर गेले. रोगराई हद्दपार झाली. बिडी-काडी-दारु बंद झाली. सगळ्यात महत्वाचं म्हणजे एकीचं बळ गावांमध्ये दिसू लागलं. महाराष्ट्रात जे गेल्या 50 वर्षात झालं नव्हतं ते आबांनी करुन दाखवलं. केंद्रानंही ही योजना पुढं उचलून धरली.

2004 ला आबांवर पवारांनी उपमुख्यमंत्री आणि गृहखात्याची जबाबदारी टाकली. त्या काळात डान्सबार अर्थात छमछम जोरात सुरु होती. सांगली, सातारा, कोल्हापूर, नगर, नाशिकवरुन तरुण पोरं संध्याकाळी गाड्या करुन पनवेल, मुंबईला यायची. रात्रभर धुडगूस घालून, पैसे उधळून सकाळी पुन्हा गावात. यामुळं कित्येकवेळा अपघात व्हायचे. पोरं अकाली जायची. बारमधल्या पोरींच्या नादी लागून अनेकांचे संसार उध्वस्त व्हायचे. आबांकडे शेकडो तक्रारी आल्या. शेवटी आबांनी सगळा विरोध झुगारुन डान्सबारबंदीचा कायदाच केला. जीवानिशी मारण्याच्या धमक्या आल्या. कोर्टकचेऱ्या झाल्या. पण आबा बधले नाहीत. महाराष्ट्रातल्या हजारो आया-बायांचे संसार आबांनी वाचवले. 
राजकारण म्हटलं की उन्नीस-बीस, थोडं खाली थोडं वर आलंच. त्यामुळंच सर्वात वजनदार खात्यावर (गृह) आल्यावर आबांना पक्षातल्या मित्रांनीही बराच त्रास दिला. सांगली जिल्ह्यातही आबांना खाली खेचण्याचे, त्यांचं राजकारण धोक्यात आणण्याचे प्रयत्न झाले. पण आबांनी त्याला कधीही आक्रस्ताळेपणानं उत्तर दिलं नाही. ना कधी आदळआपट केली अथवा मीडियासमोर भडक विधानं करुन ड्रामा केला. आबा शांत राहिले. लोकांमध्ये राहिले. ज्यांच्यामुळं ते इतक्या मोठ्या पदावर पोहोचले त्यांच्याच हातात आबांनी स्वत:ला सोपवलं. त्यामुळंच विरोधकांनी पैशाचा पाऊस पाडला, स्वकियांनी हातमिळवणी केली, तरी आबांना पाडणं काही त्यांना जमलं नाही.

मधल्या काळात राष्ट्रवादी काँग्रेस मराठ्यांचा, सरंजामशाही नेत्यांचा, पैशेवाल्यांचा, भ्रष्टाचाऱ्यांचा, कंत्राटदारांचा, गुंडांचा पक्ष अशी प्रतिमा तयार झाल्यानंतरही आबा मात्र त्या चिखलात कमळासारखे वेगळे राहिले. अगदी बाबा आमटेंनीही आबांची स्तुती केली. अण्णा हजारेंनी तर आबांचा जाहीर प्रचार केला. तो आबांच्या स्वच्छ, पारदर्शी, प्रामाणिक प्रतिमेचा गौरव होता.  

“मुंबई हल्ल्यानंतर बडे बडे शहरो में छोटी छोटी बाते होती रहती है” या वादग्रस्त वक्तव्यानं संताप उसळला. आबांना राजीनामा द्यावा लागला. त्याच दिवशी आबा सरकारी बंगला सोडून थेट अंजनीला आले. 15 वर्षात आबांनी कधीही आपल्या कुटुंबाला मलबार हिलची हवा लागू दिली नाही. आबा लोकांसाठी मुंबईत झटत राहिले. आणि त्यांची आई-पत्नी शेतात राबत राहिल्या. मुलं झेडपीच्या शाळेत शिकत होती. ठरवलं असतं तर मुंबईत कुठंही सी-फेसला वगैरे आबांना टोलेजंग फ्लॅट-बंगला घेणं शक्य होतं. पण तो मोहसुद्धा आबांना झाला नाही. 
आबांनी ना कुठला कारखाना विकत घेतला, ना कुठली शिक्षण संस्था काढली, ना कुठं कंत्राटं घेतली. ना बिल्डरांसोबत पार्टनरशिप केली. नाही म्हणायला तासगावात एक सूतगिरणी सुरु केली. तीसुद्धा लोकांना रोजगार मिळावा म्हणून.

आबा राजकारणात UNFIT होते. त्यांनी राजकारण केलं ते गरजेपुरतं. एरवी कार्यकर्त्यासारखे राहिले.

आज आबा गेल्यानंतर अर्थात ‘मरने के बाद’ काय शिल्लक राहिलं..? तर साधेपणा हा यूएसपी असू शकतो हा विश्वास, गरिबी कमजोरी नव्हे तर ताकद आहे याची जाणीव, प्रामाणिकपणाचा दर्जा पैसा-पदापेक्षा मोठा आहे यातलं सच्चेपण ग्रामीण भागातील लाखो गोरगरीब कुटुंबातील तरुणांच्या मनावर कायमचं ठसलं. स्विस बँकेतल्या वजनदार बँक अकाऊंटपेक्षा आबांचं अकाऊंट मरने के बाद जास्त आबाद आहे, यापेक्षा आणखी काय राहायला हवं?

अँड्रॉईड हॅकर्स

सध्या जगभरात अँड्रॉईड फोन युझर्सची संख्या दिवसेंदिवस वाढत आहेत. मात्र त्याचवेळी हॅकर्सची संख्याही वाढतानाच दिसत आहे.

2014 पर्यंत जगभरात विक्री झालेल्या मोबाईल्सपैकी 80 टक्के मोबाईल अँड्रॉईड ऑपरेटिंग सिस्टिमचे होते असं समोर आलं आहे. जगभरात अँड्रॉईड मोबाईल्सना ग्राहकांची पसंती असतानाच, हॅकर्सही या संख्येने मोठ्या असलेल्या युझर्सना गंडा घालण्याच्या तयारीत  आहेत.

तुम्हीही अँड्रॉईड फोन वापरत असाल, तर तुमचा फोन आणि डेटा हॅकर्सपासून कसा सुरक्षित ठेवायचा? त्याबाबत काही टिप्स

हॅकर्सची अँड्रॉईडलाच पसंती का?

रशियाच्या एका सायबर सुरक्षा कंपनीच्या मते, हॅकर्स हॅकिंगबाबत विचार करताना तीन बाबींकडे लक्ष देतो

1 – सर्वाधिक मोबाईल युझर्स कोणती ऑपरेटिंग सिस्टिम (ओएस) वापरतात
2 – ओएसच्या प्रोग्रामबाबत दस्ताऐवज उपलब्ध आहेत की नाही.
3 -  यामध्ये काही त्रुटी, कमतरता आहे की नाही.

अँड्रॉईड मोबाईलमध्ये सर्वाधिक अॅप डाऊनलोड आणि इंस्टॉल करता येतात. त्यामुळेही हॅकर्सनी अँड्रॉईड मोबाईल्सना लक्ष्य केलं आहे.

अँड्रॉईड मोबाईल अॅप


काळजीचं कारण का?

बँक अकाऊंटमधून पैसे चोरी, पर्सनल डेटा, फोटो, व्हिडीओ यांची चोरी करण्याचा हॅकर्सचा हेतू असतो. त्यामुळेच सायबर सुरक्षा तज्ज्ञांसाठी ही डोकीदुखी ठरली आहे.

कॅमेरा आणि माईकद्वारेही हॅकिंग?

कॅमेरा, माईक यासारख्या फिचर्सद्वारेही अँड्रॉईड मोबाईल हॅक केले जाऊ शकतात, असं मोबाईल सुरक्षा कंपनी कूलस्पॅनचे सीईओ ग्रेग स्मिथ यांनी 2013 मध्ये फोर्ब्सला सांगितलं होतं. चिंतेची बाब म्हणजे यासारखे हॅकिंग टूल सहजासहजी ऑनलाईन उपलब्ध आहेत.

काही सॉफ्टवेअर जे अॅपसारखी दिसतात, त्याद्वारे अनेक अँड्रॉईड युझर्सना गंडा घालण्यात आला आहे. धक्कादायक म्हणजे असे सॉफ्टवेअर्सही मोफत उपलब्ध आहेत.

कोणत्या अॅपचा धोका?

तुमचे SMS वाचणारे, तुमच्या खर्चाच्या हप्त्यांचे SMS पाठवणारे अॅप धोकादायक आहेत.  त्यांची संख्या सध्या वाढत आहे. मात्र आता हॅकर्स तुमच्या फोनमधील बँक पासवर्ड चोरणारे बँकिंग अॅपही बनवत असल्याचं समोर आलं आहे.

हॅकर्स हे युझर्सना व्हायरसवाले अॅप डाऊनलोड करण्यासाठी प्रेरित करतात. त्यामुळेच हॅकर्सचं काम सोपं होतं.

फ्री आणि अश्लिल व्हिडीओ अॅप

प्ले स्टोअरवर उपलब्ध असलेल्या फ्री आणि अश्लिल व्हिडीओसारख्या अॅपद्वारे हॅकर्स युझर्सना सहज गंडवू शकतात. यासारखे अॅप हे हॅकिंगसाठीच बनवले जात असल्याचंही सायबर सुरक्षा तज्ज्ञ सांगतात.

काय काळजी घ्यावी?

1. ‘काहीही’ डाऊनलोड करू नका

तुमच्या मोबाईलवरून कोणतंही अॅप डाऊनलोड करताना योग्य कंपनी आणि वेबसाईटवरूनच डाऊन करा. काही विशेष अॅप लाँच झाल्यानंतर आपल्यापैकी बहुतेकजण ते अॅप त्वरीत डाऊनलोड करतात. मात्र काही वेळा हॅकर्सनी रचलेली ती चाल असते. त्या अॅपद्वारे तुमचा फोन आणखी कोणी व्यक्ती वापरत असल्याचं तुम्हाला माहितही होणार नाही.

2. परमिशन/ परवानगी पेज लक्ष देऊन वाचा

कोणतंही अॅप डाऊनलोड करताना आपण बेधडक YES म्हणून अॅक्सेप्ट करतो. मात्र त्याआधी अॅपबाबत देण्यात आलेली पॉलिसी आपण अजिबात वाचत नाही.

काही अॅप तुमचं फोनबुक वाचण्याची परवानगी मागतं, मात्र आपण ते न वाचता YES म्हणतो, आणि तिथे फसवणूक होते. त्यामुळे असे अॅप इन्स्टॉल करू नका.

3. बॅकअप जरूर ठेवा

तुमच्या फोनमधील डाटाची जबाबदारी तुमचीच असते. त्यामुळे हा डाटा सांभाळून ठेवणे गरजेचं आहे. म्हणूनच या डाटाचा बॅकअप घेऊन ठेवा.

4. गुगल –फ्री अँड्रॉईडबाबत विचार करा

अँड्रॉईड फोन खरेदी केल्यानंतर ते गुगलसोबत करारबद्ध होतात, याची माहिती ग्राहकाला नसते.
कोणतंही त्रयस्त अॅप इन्स्टॉल न करणं हे ग्राहक/युझर्सच्या गोपनीय माहितीच्या सुरक्षेच्या दृष्टीने महत्त्वाचं असतं. मात्र थर्ड पार्टी अॅप/ त्रयस्त अॅप इन्स्टॉल करणे अँड्रॅईडमध्ये सहज सोपं असतं.

5. अपडेट करत राहा

कोणतंही एक सॉफ्टवेअर, अॅप हे एका दिवसात तयार होत नाही. त्याची सातत्याने चाचणी घ्यावी लागते. त्यामध्ये अनेकवेळा त्रुटीही असण्याची शक्यता असते. त्यामुळे तुम्ही एखादं अॅप इन्स्टॉल केलं असेल,  आणि काही काळानंतर कंपनीला त्या अॅपबाबत त्रुटी आढळल्यास, कंपनी अपडेट जारी करतं.

हे अपडेट करणं आवश्यक आहे. अॅप अपडेट करणं मोफत आहे.

अँड्रॉईडचे विविध व्हर्जन पाहता, जुन्या ओएसच्या तुलनेत गुगलचं सध्याचं 5.0 लॉलीपॉप सर्वात सुरक्षित आहे. काही अँड्रॉईड कंपन्या अपडेट जारी करत नाहीत. त्यामुळे युझर्सना धोका असतो.

6. इन्क्रिप्शनचा वापर करा

तुमच्या फोनवर पूर्ण डिव्हाईस इन्क्रिप्शनचा वापर करा. सध्याच लाँच झालेल्या सॅमसंग, एलजी, एचटीसी, अॅपल आणि ब्लॅकबेरी स्मार्टफोनमध्ये (अॅपल आणि ब्लॅकबेरी अँड्रॉईडचा वापर करत नाही) याप्रकारची सुविधा आहे.

जर तुमच्या अँड्रॉईड फोनमध्ये अशी सुविधा नसेल तर इन्क्रिप्शन अॅपचा वापर करा.

7. असुरक्षित वाय-फायपासून सावधान

सध्या अनेक ठिकाणी वाय-फाय नेटवर्क उपलब्ध आहे. मात्र म्हणून त्याचा बेधडक वापर करू नका. त्याच्या सुरक्षिततेबाबतची योग्य माहिती तुम्हाला नसेल, तर फुकटचं वाय-फाय वापरू नका.

तसंच बँक अकाऊंट नंबर, क्रेडिट/डेबिट कार्ड पासवर्ड याबाबतची माहिती सार्वजनिक वाय-फायवर शेअर करू नका.

8. अँटी व्हायरस आवश्य ठेवा

इंटरनेटचा वापर करताना फोन सुरक्षित ठेवण्यासाठी अँटी व्हायरस असणं आवश्यक आहे, याबाबतची माहिती सर्वांनाच आहे. हा अँटी व्हायरस वेळो-वेळी अपडेट करणंही तितकंच गरजेचं आहे. त्यामुळे नव्या धोक्यांना सामोरं जाण्यास तुमचा अँटी व्हायरस सज्ज असेल.

गुरुवार, १२ फेब्रुवारी, २०१५

मुलाखतीची पूर्वतयारी

नोकरीसाठी अर्ज केलेल्या कंपनीतून अथवा कार्यालयातून मुलाखतीसाठी बोलावणे आल्यास आपण पाठवलेला रेझ्युमे कंपनीच्या पसंतीला उतरला आहे, असे मानायला हरकत नाही. प्रत्यक्ष नेमणूक होण्यासाठी मात्र मुलाखतीचा टप्पा यशस्वीपणे पार करणे आवश्यक असते. मुलाखतीच्या वेळेस जे मूलभूत प्रश्न विचारले जातात, त्याविषयी जाणून घेऊ या..

अननुभवी (फ्रेशर्स) उमेदवारांना विचारले जाणारे प्रश्न..
* कौटुंबिक पाश्र्वभूमी :
आई-वडील, भावंडे, घरातील इतर सदस्य यासंबंधीच्या माहितीवरून उमेदवार कोणत्या वातावरणात वाढला आहे, त्याला/तिला नोकरीची किती गरज आहे, याचा अंदाज घेतला जातो.
* शैक्षणिक पाश्र्वभूमी : शालेय आणि महाविद्यालयीन शिक्षण कुठे झाले, यासंबंधी विचारणा होऊ शकते. विद्याशाखा अथवा स्पेशलायझेशनचा विषय निवडण्यामागचे कारण विचारले जाऊ शकते. शिक्षणात खंड पडला असेल तर त्यामागचे कारण कोणते, हेही ते जाणून घेतात. शिक्षण पूर्ण केल्याचा कालावधी आणि नोकरीसाठी केलेल्या अर्जात अधिक अंतर असेल तर या मधल्या कालखंडाचा उपयोग तुम्ही कसा केला याची माहिती
विचारली जाऊ शकते.
* स्वत:बद्दल सांगा : या प्रश्नाचे उत्तर देताना अनेकदा फ्रेशर उमेदवार गोंधळतात. नोकरीचा पूर्वानुभव नसल्याने काय सांगायचे असे त्यांना वाटत असते. अशा वेळेस त्यांनी स्वत:च्या व्यक्तिमत्त्वातील बलस्थाने, स्वत:ची महत्त्वाकांक्षा सांगून आपण या कंपनीसाठी कसे उपयुक्त ठरू शकतो हे कथन करणे अपेक्षित आहे.
* संगणकीय ज्ञान : संगणकाचा सफाईदार वापर करता येणे हे आजच्या घडीला उमेदवाराचे अत्यावश्यक कौशल्य मानले जाते. काही विशिष्ट प्रकारच्या पदांसाठी अर्ज केला असेल तर संगणकावर त्यासंबंधात प्रत्यक्ष कामही करून दाखवावे लागते. संगणक, िपट्ररच्या कार्यपद्धतीची जुजबी ओळख असावी लागते.
* संवाद कौशल्य : उमेदवाराची भाषा, संवाद कौशल्य तपासले जाते.
* लेखन कौशल्य : लेटर
ड्राफ्टिंग, कार्यालयीन पत्रव्यवहार व्यवस्थित हाताळता येईल का, याचा अंदाज घेतला जातो.
* संदर्भ : उमेदवाराची वर्तणूक, त्याचा स्वभाव, कार्यपद्धती, विश्वासार्हता जाणून घेण्यासाठी संदर्भ (रेफरन्सेस) तसेच काही संपर्क क्रमांक उमेदवाराकडे मागितले जाऊ शकतात.
* संबंधित क्षेत्रातील सद्य घडामोडी : त्या कंपनीत अथवा संबंधित उद्योगक्षेत्रात घडलेल्या काही ठळक चालू घडामोडी, तत्संबंधी सरकारी नियम, कायदे याबद्दल विचारून उमेदवाराचे सामान्य ज्ञान तपासले जाते.

अनुभवी उमेदवारांना विचारले जाणारे प्रश्न..
अनुभवी उमेदवारांच्या बाबतीत काही गोष्टी गृहीत धरल्या जातात, उदा. संगणक ज्ञान, संवाद कौशल्य, लेखन कौशल्य, कार्यक्षेत्राचे मूलभूत ज्ञान (संबंधित सरकारी कायदे, नियम, कागदोपत्री व्यवहार.) इत्यादी. अनुभवी उमेदवारांना त्यांची शैक्षणिक अर्हता, कौटुंबिक पाश्र्वभूमी, आवडीनिवडी यासंबंधीचेही प्रश्न विचारले जातात. त्याचबरोबर आणखीही काही गोष्टींची पडताळणी केली जाते-
* रेझ्युमेत नमूद केल्यानुसार आधीच्या नोकरीतील अथवा नोकऱ्यांमधील त्यांच्या कामाचे स्वरूप काय होते, तसेच ग्राहक कंपन्या, पुरवठादार कंपन्या आणि सहकाऱ्यांविषयी विचारले जाते.
* नवीन नोकरी शोधण्याचे कारण जाणून घेतले जाते. आधीच्या नोकरीचा राजीनामा देताना किती दिवसांची पूर्वसूचना देणे आवश्यक आहे तसेच नोकरीत केव्हा रुजू होता येईल, याची विचारणा होते.
* तुम्ही रेझ्युमेत नमूद केलेली उल्लेखनीय कामगिरी, निभावलेल्या महत्त्वाच्या जबाबदाऱ्यांबद्दल सविस्तर माहिती विचारली जाते. यावरून या कामात तुमची भूमिका आणि योगदान नेमके कोणते आणि किती होते हे अजमावले जाते.
* 'रेझ्युमे'वर नजर फिरवल्यावर जर आधीच्या नोकऱ्यांचा कालावधी खूपच कमी आहे असे दिसून आले तर उमेदवार धरसोडवृत्तीचा व निवडीसाठी अयोग्य
मानला जातो.
* मुलाखत घेणारी कंपनी किंवा उद्योग हा तुमच्या सध्याच्या कंपनीचा स्पर्धक असेल तर कामकाजातील काही गुप्त ध्येयधोरणांबद्दल (पॉलिसी सिक्रेट्स) विचारणा होऊ शकते. यावर उमेदवाराचे उत्तर- ' नेमणुकीनंतर या गोष्टी मी नक्कीच बोलू शकेन' असे असायला हवे. कदाचित असे प्रश्न विचारून उमेदवाराची निष्ठा जोखण्याचा हेतू असू शकतो.
* सध्याच्या नोकरीत पार पाडत असलेल्या जबाबदाऱ्यांव्यतिरिक्त नवीन कोणती आव्हाने स्वीकारायला आवडतील, असेही विचारले जाते.

आणखी काही महत्त्वाचे प्रश्न

*'रेझ्युमे'त नमूद केलेल्या विशेष छंदांबद्दल अथवा आवडीबद्दल जुजबी प्रश्न विचारले जाऊ शकतात..
* उमेदवार केव्हापासून नोकरीत रुजू होऊ शकतो, याची विचारणा होते.
* नजीकच्या भविष्यात उमेदवाराचे काय ध्येय आहे हे जाणून घेतले जाते. यावरून तुम्ही ही नोकरी सोडण्याची सोडण्याची शक्यता आहे का, याचा अंदाज बांधला जातो.
* कामासाठी बाहेरगावी प्रवास करणे अपेक्षित असेल तर त्यासाठी उमेदवार तयार आहे का, हेही जाणून घेतात.

शनिवार, ७ फेब्रुवारी, २०१५

बोरे

आंबट-गोड बोरात व्हिटॅमिन ए, सी, फॉस्फरस, कॅल्शियम, प्रोटीन, कार्बोहायड्रेट इत्यादी जीवनाश्यक सत्वे आढळतात. यांच्या नियमित सेवनाने मुत्रपिंडातील खडा, अतिसार, हगवण, वातविकार यावरती अतिशय लाभदायक होऊ शकते. मूठभर वाळलेली बोरे घ्या आणि ग्लासभर पाण्यामध्ये उकळत टाका. निम्या प्रमाणात पानी आटले की ते पाणी थंड करा. हा बोरांचा काढा अशाप्रकारे तयार करावा. त्यात चवीसाठी साखर किंवा मध टाकून रोज रात्री झोपण्यापूर्वी प्या. यामुळे मेंदूचा थकवा दूर होऊन स्मरणशक्ती वाढते. हे सर्वात स्वस्तच प्रभावी ‘ब्रेनटॉनिक’ होऊ शकते. बी काढलेली बोरे जाळून त्याचे भस्म व लगदा यांच्या मिश्रणात थोडासा लिंबाचा रस टाकून मलग तयार करा. हे मलम चेहऱ्यावरच्या मुरमांवर लावल्यास मुरमे नाहीशी होतात.

शुक्रवार, ६ फेब्रुवारी, २०१५

ज्ञानपीठ पुरस्कार म्हणजे काय?

मुंबई : ज्ञानपीठ पुरस्कार हा भारतीय साहित्यात सर्वोच्च पुरस्कार मानला जातो. किंबहुना नोबेल पुरस्कारइतके महत्व ‘ज्ञानपीठ’ला भारतीय साहित्यात आहे. भारतीय भाषांमध्ये सर्वोत्कृष्ट लेखन कऱणाऱ्या आणि लेखनामध्ये नव-नवे प्रयोग करणाऱ्या साहित्यिकाला या पुरस्काराने सन्मानित केले जाते.

1961 सालापासून हा पुरस्कार देण्यास सुरुवात झाली. साहू जैन आणि रमा जैन यांनी भारतीय साहित्यिकांच्या गौरवासाठी ‘ज्ञानपीठ’ची सुरुवात केली. 29 डिसेंबर 1965 रोजी पहिला ‘ज्ञानपीठ’ देण्यात आला. मल्याळम कवी श्री. गोविंद शंकर कुरुप हे पहिल्या ‘ज्ञानपीठ’चे मानकरी ठरले.

‘ज्ञानपीठ’साठी निवड कशी केली जाते?

भारतीय भाषांमध्ये लेखन करणाऱ्या साहित्यिकाचा ‘ज्ञानपीठ’ने गौरव केला जातो. पुस्तक प्रकाशित होऊन किमान पाच वर्षे झालेल्या पुस्तकांचाच विचार या पुरस्कारासाठी केला जातो. पुरस्काराची सुरुवात झाली तेव्हा दीड लाख रुपये एवढे मानधन होते, आता पुरस्काराचे मानधन 11 लाख एवढे आहे. जेव्हा एकाच वेळी दोन साहित्यिकांना पुरस्कार दिला जातो, तेव्हा मानधनही विभागून दिले जाते.

भारतातील विद्यापीठे, शिक्षणसंस्थांचे प्रमुख, प्रसिद्ध साहित्यिक, समीक्षक, भाषाशास्त्रज्ञ इत्यादी आपापल्या मातृभाषेतील साहित्यिक आणि साहित्यकृतीची शिफारस ‘ज्ञानपीठ’साठी करु शकतात. किंबहुना अशा व्यक्तींना शिफारस करण्याची विनंतीही केली जाते. ज्ञानपीठ पुरस्कारासाठीचं नाव अंतिम करण्यासाठी भारतातील प्रत्येक भाषांमधील तीन सदस्यांची एक समिती गठीत केली जाते. ती समिती आपल्या भाषेतील एका प्रतिभावंत साहित्यिकाचं नाव अंतिम करते. त्यानंतर मध्यवर्ती समितीकडून सर्व भाषांमधून एका साहित्यिकाचे नाव ‘ज्ञानपीठ’साठी निवडल जाते.

 ‘ज्ञानपीठ’चे स्वरुप

‘ज्ञानपीठ’ विजेत्या साहित्यिकाला 11 लाख रुपयांचे मानधन आणि वाग्देवीची प्रतिमा प्रदान केली जाते. वाग्देवी ही माळवा प्रांतातील धारमधील सरस्वती मंदिरातील एका मूर्तीची प्रतिकृती आहे. वाग्देवीची मूळ मूर्ती लंडनमधील ब्रिटिश म्युझियममध्ये आहे.

मराठीतील ‘ज्ञानपीठ’चे मानकरी

वि. स. खांडेकर (1974), वि. वा. शिरवाडकर उर्फ कुसुमाग्रज (1987) आणि विंदा करंदीकर (2003) यांचा ज्ञानपीठ पुरस्काराने गौरव करण्यात आला आहे आणि आता 2014 चा ज्ञानपीठ पुरस्कार ज्येष्ठ साहित्यिक ‘कोसला’कार भालचंद्र नेमाडे यांना जाहीर झाला आहे. ‘ज्ञानपीठ’ने सन्मान होणारे भालचंद्र नेमाडे हे चौथे मराठी साहित्यिक आहेत.

HIV संसर्गाची महागडी एलिझा टेस्ट करणारं किफायतशीर स्मार्टफोन डोंगल!

कोलंबिया युनिवर्सिटीतील संशोधकांनी एक स्मार्टफोन डोंगल विकसित केलंय. या डोंगलच्या सहाय्याने अगदी 15 मिनिटात एड्स/एचआयव्ही टेस्ट करता येणार आहे. अमेरिकेतील कोलंबिया स्कूल ऑफ इंजिनीयरिंग अँड अप्लाईड सायन्समधील जैववैद्यकीय अभियांत्रिकीचे सहयोगी प्राध्यापक सॅम्युएल सिया यांच्या नेतृत्वाखालील संशोधकांच्या टीमने हे स्मार्टफोनला बसवता येईल असं डोंगल विकसित केलंय. प्रयोगशाळेत करायवची रक्ताची चाचणी आता स्मार्टफोनच्या सहाय्याने करता येणं या डोंगलमुळे शक्य झालंय.

वैद्यकीय निदानासाठी रक्ताच्या अनेक चाचण्या कराव्या लागतात, मात्र या उपकरणामुळे सर्वात महत्वाची रक्ताची चाचणी स्मार्टफोनच्या सहाय्याने करता येणार आहे, ती म्हणजे एलिझा टेस्ट... एन्झिम लिंक्ड इम्युनोसोर्बेंट अॅसे म्हणजे एलिसा असं एचआयव्हीचा संसर्ग झाला आहे की नाही हे तपासणाऱ्या टेस्टला म्हणतात.
 
कोलंबिया युनिवर्सिटीतील सॅम्युअल सिया यांच्या टीमने बनवलेल्या डोंगलला रक्ताच्या चाचणीसाठी आवश्यक पॉवरही स्मार्टफोनमधूनच मिळणार आहे. तसंच या स्मार्टफोनचं सर्वात महत्वाचं वैशिष्ट्य म्हणजे एचआयव्हीचा संसर्ग तपासण्यासाठी आवश्यक त्रिस्तरीय चाचणी एकाच वेळी करता येणं शक्य होणार आहे. सध्या त्यासाठी तीन वेगवेगळ्या चाचण्या कराव्या लागतात.

रवांडामधील तब्बल 96 जणांची रक्तचाचणी करून या स्मार्टफोन डोंगलची उपयोगिता तपासण्यात आल्याचंही सॅम्युएल सिया यांनी म्हटलंय. म्हणजे ज्या क्लिष्ट चाचण्यांसाठी पैसा आणि वेळ खर्च करून तंत्रसज्ज प्रयोगशाळेत जावं लागतं, त्यासाठी तुम्हाला फक्त स्वतःचा स्मार्टफोन जवळ बाळगावा लागेल. या सर्व टेस्ट एका स्मार्टफोनच्या सहाय्याने करण्याची किमया जगात पहिल्यांदाच साध्य झालीय.

स्मार्टफोनला फिट बसणाऱ्या या ब्लड टेस्ट डोंगलची किंमत फक्त 34 डॉलर्स म्हणजे भारतीय रूपयांमध्ये जेमतेम दोन ते अडीच हजारांच्या घरात आहे. सध्या एचआयव्हीच्या संसर्ग तपासण्यासाठी कराव्या लागणाऱ्या एलिझा टेस्टसाठी लागणारी उपकरणे किंवा त्यासाठीच्या प्रयोगशाळा उभारणीचा खर्च हा किमान 11 ते 12 लाखांच्या घरात आहे. त्यातुलनेत फक्त मोबाईल फोनवर बसवण्याचं हे उपकरण कितीतरी स्वस्त आहे.

सॅम्युअल सिया आणि त्यांच्या टीमने एचआयव्ही संसर्गाच्या टेस्टिंगसाठी बनवलेल्या अतिशय पोर्टेबल उपकरणाविषयी जर्नल सायन्स ट्रान्सलेशनल मेडिसीनमध्ये शोध निबंध प्रकाशित करण्यात आला आहे. 

भालचंद्र नेमाडे यांना 'ज्ञानपीठ' पुरस्कार

साहित्य क्षेत्रातील सर्वोच्च समजला जाणार 'ज्ञानपीठ' पुरस्कार ज्येष्ठ साहित्यिक भालचंद्र नेमाडे यांना शुक्रवारी जाहीर झाला. मराठी साहित्यातील योगदानाबद्दल नेमाडे यांना हा पुरस्कार दिला जात असल्याचे शुक्रवारी दुपारी दिल्लीमध्ये जाहीर करण्यात आले. दहा लाख रुपये आणि सन्मानपत्र असे या पुरस्काराचे स्वरुप आहे.

मराठी साहित्यविश्वात मैलाचा दगड ठरलेली 'कोसला' ही नेमाडेंची पहिली कादंबरी १९६३ मध्ये प्रकाशित झाली. त्यांच्या वयाच्या अवघ्या २५व्या वर्षी ही कादंबरी प्रकाशित झाली. या कादंबरीतील पांडुरंग सांगवीकर ही व्यक्तिरेखा अजरामर ठरली. 'कोसला'नंतर नेमाडे यांनी लिहिलेल्या बिढार, जरीला, झूल या कादंबऱयाही खूप गाजल्या. 'हिंदू- एक समृद्ध अडगळ' ही काही वर्षांपूर्वी त्यांनी लिहिलेली कादंबरीही वाचकांच्या पसंतीस उतरली. 
नेमाडे यांचे देखणी आणि मेलडी हे कवितासंग्रहही प्रसिद्ध झाले आहेत. त्याचबरोबर समीक्षात्मक लेखनही त्यांनी केले आहे. स्पष्टवक्तेपणासाठी नेमाडे विशेष प्रसिद्ध आहेत. ज्ञानपीठ पुरस्कार मिळवणारे ते मराठी साहित्यातील चौथे साहित्यिक आहेत. यापूर्वी विष्णू वामन शिरवाडकर अर्थात कुसुमाग्रज, विष्णू सखाराम खांडेकर आणि विंदा ऊर्फ गोविंद विनायक करंदीकर या मराठीतील तिन्ही दिग्गजांना 'ज्ञानपीठ' पुरस्कारने गौरविण्यात आले होते.

सोमवार, २ फेब्रुवारी, २०१५

बेरोजगारीची 'कोतवाली' दवंडी!

सरकारदरबारी कोतवाल हे काही पद नाही. कारण या पदाला वेतन नाही. मानधनावरची नियुक्ती, पण वाढत्या बेरोजगारीत पदव्युत्तर शिक्षण घेणाऱ्या अनेकांना हे पद महत्त्वाचे वाटू लागले आहे. दोन-दोन विषयांत पदव्युत्तर शिक्षण घेणाऱ्या कला शाखेतील अनेकांनी 'मला कोतवाल करा' अशी आर्त हाक प्रशासनाला मारली आहे. पाच हजार रुपयांच्या मानधनासाठी केवळ पदव्युत्तर नाही तर स्थापत्यशास्त्रात पदविका घेणाऱ्या उमेदवारांनीही या पदासाठी अर्ज केले आहेत. तसे कोतवालाचे काम तलाठय़ाच्या हाताखालचे. गावात त्याला तलाठय़ाचे 'हरकाम्या' म्हणून ओळखले जाते. माहिती पोचविण्यासाठी त्याने दवंडी द्यावी, असे अपेक्षित असते. हे काम करायला मराठवाडय़ातून हजारो पदवीधर तयार आहेत. मराठवाडय़ातील सहा जिल्ह्य़ांत प्रत्येकी सरासरी तीन ते चार हजार उमेदवारांनी कोतवाल पदासाठी अर्ज केले आहेत.
 उस्मानाबाद जिल्ह्य़ातील धनाजी बनसोडे बी.ए. बी.एड. झालेला. नोकरी कोणी देईना. शिक्षक झालो तर बरा पगार मिळेल म्हणून आई-वडिलांनी चांगले शिकविले. तोही प्रथम श्रेणीत उत्तीर्ण झाला. पण त्याचे शिक्षक होण्याचे स्वप्न काही पूर्ण झाले नाही. धनाजीने आता कोतवाल पदासाठी अर्ज केला आहे. सिल्लोडचे तहसीलदार गायकवाड सांगत होते, कोतवाल पदाच्या अर्जाची छाननी करताना आश्चर्य वाटले. कारण बहुतांश तरुण हे पदवीधर आणि पदव्युत्तर शिक्षण घेतलेले दिसून आले. खरेतर या पदासाठी चौथी उत्तीर्ण एवढीच अर्हता आवश्यकता आहे. फारसे काही बौद्धिक काम नसल्याने मानधनही तसे बेताचेच.
*कोतवालाचे काम : गावातील कराची वसुली करणे आणि टपालाचे वाटप करणे
पदे आणि अर्जसंख्या
*लातूर : ११९,
अर्ज प्राप्त : ४ हजार ९३०
*उस्मानाबाद : १०९,
अर्ज प्राप्त : ४ हजार २००
*औरंगाबाद : ९९, अर्ज प्राप्त : ४ हजार ४८७
*जालना, हिंगोली व बीड या तीनही जिल्ह्य़ांत अनुक्रमे ५४, ११५ आणि २४५ पदांसाठी प्रत्येकी साडेतीन हजारांहून अधिक अर्ज

अशी आहे शक्तीशाली ‘अग्नी 5′

agni 5_fetcher
भारताने आज (शनिवार) अणू ‘अग्नी-5′ या सर्वात ताकतवान क्षेपणास्त्राची यशस्वी चाचणी केली. पाच हजार किलोमीटरपेक्षाही जास्त अंतरावर मारा करणार्‍या या क्षेपणास्त्राचे ओडिशा जवळील व्हीलर द्वीप इथं यशस्वी चाचणी करण्यात आली. डीआरडीओने विकसित केलेल्या या क्षेपणास्त्राचा पहिला यशस्वी प्रयोग 19 एप्रिल 2012 ला झाला होता. ‘अग्नी -5′ मुळे ज्यांच्याकडे 5 हजार किलोमीटर पेक्षाही जास्त अंतरावर मारा करणारे क्षेपणास्त्र आहेत, अशा निवडक सहा देशांमध्ये भारताची गणना केली जाणार आहे. आपल्या सैन्याला अधिक शक्तीशाली बनवण्यासाठी याच वर्षी सैन्याकडे हे मिसाईल सोपवण्यात येणार आहे.
अग्नी-5 चे वैशिष्ठ्यं
1. 5 हजार किलोमीटर पेक्षा जास्त लांब मारा करणारे क्षेपणास्त्र
2. इतक्या लांब मारा करणारे हे पहिलेच क्षेपणास्त्र
3. अग्नी-5 ची मांडणी ही तीन टप्प्यात केली असून 17 मीटर इतकी लांबी आहे.
4. 20 मिनिटांत 5 हजार किलोमीटरचा टप्पा गाठू शकते 
5. हे क्षेपणास्त्र दीड मीटर म्हणजेच छोट्या कारसारख्या गोष्टींवरही निशाणा साधू शकतं 
6. याच्या लाँचिंग सिस्टीम मध्ये कँनिस्टर तंत्रज्ञानाचा वापर केला गेलाय. 
7. ज्यामुळे या क्षेपणास्राला कुठेही सहजरीत्या ट्रान्सपोर्ट करता येऊ शकतं 
8. क्षेपणास्त्राला रस्त्यावरूनही लाँच केलं जाऊ शकतं

कुटुंब नियोजनाच्या गोळ्यांचे जनक कार्ल जेरासी काळाच्या पडद्याआड

सॅन फ्रान्सिस्को: कुटुंब नियोजनाच्या गोळ्यांचे जनक कार्ल जेरासी यांचं काल सॅन फ्रान्सिस्कोमध्ये निधन झालं. वयाच्या 91 व्या वर्षी कॅन्सरमुळे जेरासी यांचं निधन झालं.

कार्ल जेरासी स्टॅनफर्ड युनिव्हर्सिटीत रसायनशास्त्राचे प्राध्यापक म्हणून कार्यरत होते. जेरासी यांनी 1951 मध्ये नोरेथिंड्रोम हा गर्भनिरोधक गोळ्यांतील मुख्य घटक विकसित केला. जेरासी यांच्या नेतृत्वात संशोधन समितीने दिलेलं हे योगदान विज्ञानाच्या क्षेत्रात विशेष उल्लेखनीय आहे.

'दिस मॅन्स पिल' या पुस्तकात जेरासींनी या शोधामुळे त्यांच्या वैयक्तिक आयुष्यात आलेले आमूलाग्र बदल कथित केले आहेत. कुटुंब नियोजनाच्या गोळ्यांच्या संशोधनाला आलेल्या यशामुळे त्यांना विज्ञान क्षेत्रात अधिक रस निर्माण झाला.